Terugblik op de informatie avond over de oorlog tussen Israël en de Palestijnen 12/11/24 Terugblik op de informatie avond over de oorlog tussen Israël en de Palestijnen 12/11/24
Rond de twintig gemeenteleden kwamen op deze informatieavond af. Omdat we veel gebruik zouden maken van de beamer zaten we vóór in de kerkzaal bij elkaar. We begonnen met het lezen van psalm 92 in de vertaling van Hans Bouma waarna we luisterden naar het lied ‘Maak ons hart onrustig Heer’ Daarna bekeken we een instructievideo over de geschiedenis van de staat Israël en over hoe het conflict tussen Israël en de Palestijnen ontstaan is. Vervolgens was er gelegenheid om vragen te stellen en nam ik gelegenheid enkele persoonlijke verhalen te vertellen n.a.v. mijn studiereizen naar Libanon (2017) en Israël (2020). Toen was het tijd voor een kopje koffie en thee.
Na de pauze kregen we de tekst te lezen die de Protestantse Kerk Nederland (PKN) op Goede Vrijdag deed uitgaan n.a.v. de aanslag van Hamas op Israëlische burgers op 7 oktober 2023 en de reactie van Israël daarop. We spraken hierover ook naar aanleiding van artikel I-7 in de Kerkorde waarin staat dat de kerk geroepen is gestalte te geven aan haar onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël. Over deze onopgeefbare verbondenheid met Israël wordt verschillend gedacht binnen de protestantse kerk. Er zijn gelovigen die hier strikt aan willen vasthouden vanuit het oogpunt dat Israël recht heeft op alle steun om voort te bestaan. Anderen vinden dat het woord Israël op zijn minst vervangen moet worden met Jodendom of dat de nadruk op het antisemitisme moet komen te liggen. Vervolgens gingen we in groepjes uit elkaar om over onderstaande vragen in gesprek te gaan.
Gespreksvragen
  1. Wat roept de oorlog tussen Israël en de Palestijnen (Hamas en Hezbollah) bij jou op?
  2. Welke betekenis heeft het land/de staat Israël voor jou?
  3. Welk van onderstaande standpunten van de PKN spreekt jou bijzonder aan?
  • Wij distantiëren ons van directe of indirecte (financiële) steun aan kolonisten en geweld door hen op de Westbank. De Israëlische nederzettingen zijn illegaal.
  • Wij veroordelen het dat de Joodse gemeenschap in Nederland wordt bedreigd en verantwoordelijk gehouden wordt voor de situatie in Israël en Palestina. Dit is antisemitisme.
  • Wij zijn tegen het ontzeggen van hulp(goederen) aan degenen die hier afhankelijk van zijn.
We sloten de avond af met een terugkoppeling van de gesprekken en met het luisteren naar lied 1014 uit het Liedboek ‘Geef vrede door van hand tot hand’. Het was goed om achtergrond informatie te kunnen delen en om met elkaar over deze ingewikkelde en complexe zaak te spreken.





Extra informatie
Hieronder vindt u nadere informatie m.b.t. zowel de verklaring n.a.v. 7 oktober 2023 als een uitwerking van de ‘onopgeefbare verbondenheid’ zoals vermeld op de website van de PKN.
Deel uit de verklaring die de PKN op Goede Vrijdag deed uitgaan
Sinds de barbaarse aanslagen van Hamas in oktober vorig jaar en de naar aanleiding daarvan opgelaaide oorlog, krijgt de Protestantse Kerk veel uiteenlopende vragen en oproepen om partij te kiezen. Dat varieert van 'noodhulp aan Gaza betekent steun aan de vijanden van Israël' tot 'veroordeel de genocide'. Vaststaat dat de situatie in Gaza en Israël voor onnoemelijk veel leed zorgt en zijn weerslag heeft op de hele regio en wereldwijd. Zoals op de  Westbank. Veel Palestijnen daar leven met een schuldgevoel: “Waarom mogen wij wel leven terwijl in Gaza zoveel mensen sterven?” Er is ook angst voor invallen van het Israëlische leger in de Westbank en arrestaties die daarop volgen. Armoede neemt in rap tempo toe. Veel Palestijnen die in Israël werken zijn hun baan kwijtgeraakt of zijn bang om die te verliezen. In Israël leeft men in voortdurende onzekerheid over het eigen bestaansrecht en de angst dat terroristische aanslagen, zoals die van 7 oktober vorig jaar, zich zouden kunnen herhalen. Daarnaast is er grote zorg over het lot van de gegijzelden. Het conflict raakt in meer of mindere mate iedereen in Palestina en Israël, maar ook velen daarbuiten. Dat geldt zeker ook voor de Joodse gemeenschap in Nederland en voor Palestijnen in Nederland.
Voor de Protestantse Kerk is helder dat het nooit een kwestie van 'kiezen tussen partijen' kan zijn, maar dat het een blijvende zoektocht is hoe vrede en humaniteit gediend kunnen worden. De Protestantse Kerk is geroepen tot onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël, maar dat is expliciet niet hetzelfde als de staat Israël, laat staan de Israëlische regering. Kern van de verbondenheid is dat het christelijk geloof niet denkbaar is zonder joodse wortels en dat de kerk geroepen is tot gesprek met het jodendom. De Protestantse Kerk ziet (volken)recht en in internationale verdragen omschreven mensenrechten als het primaire oriëntatiepunt voor de oplossing van het Israëlisch-Palestijns-Arabisch conflict. Een gebruik van religieuze argumenten om grondgebied te claimen (op Bijbelse gronden hebben de Joden recht op dit deel van de wereld) blijft de kerk afwijzen.
De wederzijdse haat en onbegrip, het gepolariseerde debat en het vijanddenken - zowel daar als hier -, staan oplossingen en noodhulp in de weg, met alle gevolgen van dien. Voor het afwenden van een humanitaire ramp, is humaniteit nodig. We moeten ‘de Ander’ altijd als mens blijven zien. Als kerk leren we dit verstaan vanuit Bijbelse grondwaarden. Concreet houdt dit in dat de Protestantse Kerk alles afwijst wat vrede en rechtvaardigheid in de weg staat en voorstander is van alles wat hier juist aan bijdraagt. De huidige politieke loopgraven staan dit in de weg. Wij bidden om vrede en om Gods ontferming: Kyrie Eleison.


Over de onopgeefbare verbondenheid met Israël 
Voor de Protestantse Kerk is de relatie met het volk Israël een essentieel onderdeel van de eigen identiteit. In de kerkorde staat dat de kerk geroepen is om in al haar geledingen het gesprek met Israël te zoeken en gestalte te geven aan haar onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël. Wat wordt er met de verschillende bewoordingen bedoeld?

Geroepen
De Protestantse Kerk kent verschillende roepingen: naast de roeping om aan de onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël gestalte te geven is er óók de oecumenische roeping om de eenheid en verbondenheid tussen christenen wereldwijd te zoeken en de diaconale roeping om op te komen voor recht en gerechtigheid. Ook al kunnen deze roepingen in de praktijk botsen en schuren, ze hebben met elkaar te maken en versterken elkaar. En ze gelden voor de gehele Kerk. De roeping in verband met het Joodse volk wordt als eerste genoemd. Dat geeft het belang aan dat de Protestantse Kerk hecht aan het gesprek met het volk Israël. Er spreekt het besef uit dat de wortels van het christelijk geloof Joods zijn.

Het volk Israël
De benaming ‘het volk Israël’ wordt breed opgevat. Het is het volk Israël zoals het zichzelf verstaat. Het is niet aan de Protestantse Kerk om te bepalen wie tot het Joodse volk behoren. Het Joodse zelfverstaan is heel divers. Het heeft te maken met het Joodse volk (waar ook ter wereld), de Joodse religieuze traditie en de staat Israël. Het volk Israël heeft dus niet alleen te maken met het Bijbelse volk Israël, maar zeker ook met het levende Joodse volk in al zijn diversiteit en het levende jodendom in al zijn veelkleurigheid.

Gesprek
De Protestantse Kerk heeft een lang traject afgelegd in haar verhouding tot het Joodse volk. Zij spreekt niet meer over ‘zending onder Joden’ maar kiest voor het woord gesprek. Niet de PKN  bepaalt de agenda van het gesprek, maar deze draagt wel onderwerpen aan die voor de Protestantse Kerk belangrijk zijn: het verstaan van de Schrift en van het Koninkrijk van God. In de praktijk betekent dit gesprek dat vooral de ontmoeting wordt gezocht met het levende religieuze jodendom. Maar niet uitsluitend. Vanuit de Protestantse Kerk voeren zowel Kerk en Israël als Kerk in Actie gesprekken met Joden, religieus en niet religieus, over tal van onderwerpen: religieus, politiek-maatschappelijk, diaconaal. Gesprek met Israël is op basis van gelijkwaardigheid: juist vanuit de verbondenheid kunnen kritisch-betrokken vragen aan elkaar gesteld worden. Jodendom en Christendom hebben elkaar door de eeuwen heen altijd wederzijds beïnvloed en op elkaar gereageerd. Hoewel anti-Joodse uitingen geuit werden in de traditie van de kerk, wijst de PKN wijst al jaren elke vorm van antisemitisme af.




Theologisch
Joden en christenen zijn ook vanuit een theologische visie met elkaar verbonden. Ze lezen beide de Hebreeuwse Bijbel (O.T). Jezus is een Jood. Het Nieuwe Testament is voor het overgrote deel Joods. Dat de kerk het gesprek met het Jodendom zoekt, raakt aan het hart van het belijden. De kern van beide religieuze tradities gaat terug op de God van Israël. De God die daarin ter sprake komt is één, de Ene. Joden en christenen blijven elkaars pad voortdurend kruisen, juist omdat de oorsprong van de weg één is. Vanuit het hart van Tora, Profeten en Evangelie worden kernvragen gesteld. Hoe leef je? Ben je hoeder van je medemens? Waar ben je, mens? Vanuit Gods compassie worden Joden en christenen, samen met alle mensen van goede wil, geroepen om compassievol met alle levende schepselen om te gaan.

Informatieve video’s:
https://www.youtube.com/watch?v=7wyEAK7STy8
Universiteit Nederland - de video die we dinsdagavond bekeken hebben.
https://www.youtube.com/watch?v=h0qDBaoQe8A
Het geweld in Israël en de Palestijnse gebieden uitgelegd
https://www.youtube.com/watch?v=-p3CKwyyvE4
Jeugdjournaal; dit moet je weten over de oorlog tussen Israël en Palestijnen
https://www.youtube.com/watch?v=uHTyq8SMmLE
Het lied: Maak ons hart onrustig Heer

Ds. Marja de Jager





 
terug